BIOGRAFIA JANA PAWŁA II
DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ
Karol Józef Wojtyła przyszedł na świat we wtorek 18 maja 1920 roku w niewielkim miasteczku Wadowice w południowej Polsce, jako syn Karola Wojtyły i jego żony Emilii z Kaczorowskich. Mały Karol miał starszego o 14 lat brata Edmunda, a jego siostra Olga zmarła tuż po urodzeniu. Karol został ochrzczony 20 czerwca 1920 roku w kościele parafialnym w Wadowicach. Rodzina Wojtyłów wiodła skromne życie. Ojciec, porucznik, był urzędnikiem administracji wojskowej. Matka prowadziła dom. W domu Wojtyłów panowała religijna atmosfera, a oni sami cieszyli się szacunkiem wśród mieszkańców miasteczka.
Emilia i Karol Wojtyłowie – zdjęcie ślubne
Źródło: Wikipedia
Karol to imię zbyt poważne jak dla małego chłopca, dlatego matka nazywała syna zdrobnieniem Loluś. Przyjaciele i koledzy natomiast mówili do niego Lolek. We wspomnieniach znajomych zachował się obraz Emilii Wojtyłowej, która z przekonaniem często mówiła „Zobaczycie, mój Lolek będzie kiedyś wielkim człowiekiem”. Gdy Karol miał dziewięć lat, w 1929 roku, zmarła jego matka. W tym samym roku mały Karol przystąpił do Pierwszej Komunii Świętej.
I Komunia św. Karola Wojtyły
Źródło: Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie
Najlepszym przyjacielem w okresie dziecięcych lat Karola był jego starszy brat Edmund. Zdolny student medycyny, następnie ceniony lekarz znajdował czas na wspólne z Lolkiem wycieczki, zabawy, gry w piłkę nożną i rozmowy. Niestety, w 1932 roku, trzy lata po śmierci matki, umiera również jego starszy brat Edmund, który był lekarzem i zaraził się od pacjentki szkarlatyną w szpitalu w Bielsku-Białej.
Karol od 1926 roku rozpoczął edukację w czteroklasowej szkole powszechnej. Jego klasa była bardzo liczna – uczęszczało do niej ponad sześćdziesięciu uczniów. Chłopcy uczyli się języka polskiego, religii, arytmetyki, śpiewu, rysunku, prac ręcznych i gimnastyki. Karol był bardzo zdolnym uczniem i dobrym kolegą. Szkołę podstawową ukończył z wyróżnieniem.
Karol z kolegami
Źródło: Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II
W 1930 roku Karol rozpoczął naukę w ośmioklasowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity, które znajdowało się przy ulicy Mickiewicza 16. Rozwijał tam swoje humanistyczne zainteresowania: jego ulubionymi przedmiotami była łacina, greka i religia. Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1938 roku podjął decyzję o dalszym kształceniu na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i rozpoczął studia polonistyczne. Filologia polska na Uniwersytecie Jagiellońskim przeżywała wówczas okres świetności , tworząc doskonałe środowisko do rozwoju intelektualnego. W związku z podjęciem studiów Karol wraz z ojcem przeprowadził się do Krakowa i zamieszkali w domu przy ulicy Tynieckiej 10, w małym dwupokojowym mieszkaniu.
II WOJNA ŚWIATOWA
Po pierwszym roku studia polonistyczne zostały dramatycznie przerwane wybuchem II Wojny Światowej. 6 września wojska niemieckie wkroczyły do Krakowa a 6 listopada Niemcy zamknęli Uniwersytet Jagielloński. Na czas wojny emerytury wojskowe zostały wstrzymane. Aby utrzymać siebie i ojca Karol podejmuje pracę w Zakładach Chemicznych „Solvay”. Ciężka praca zapewniała względne bezpieczeństwo, ponieważ zakład był Niemcom potrzebny.
Mieszkanie przy ul. Tynieckiej 10 było także światkiem tragicznych wydarzeń w życiu przyszłego papieża. Na początku 1941 roku ojciec Wojtyły zachorował. Gdy 18 lutego Karol, który się nim opiekował, wrócił do domu, zastał swego ojca martwego. Tę śmierć odczuł bardzo boleśnie. Karola Wojtyłę seniora pochowano na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
W przezwyciężeniu smutku po stracie ojca Karolowi pomógł dawny nauczyciel z Wadowic, Mieczysław Kotlarczyk. Założył teatr nazwany później Teatrem Rapsodycznym. Repertuar obejmował m.in. „Quo vadis”, „Króla-Ducha”, „Beniowskiego” i „Pana Tadeusza”. Z teatrem od początku istnienia związał się także Karol Wojtyła.
Po śmierci ojca w młodym Karolu coraz mocniej zaczęło budzić się powołanie do kapłaństwa. Jesienią 1942 roku Karol Wojtyła rozpoczął studia w Seminarium duchownym w Krakowie. Studiował tajnie, jednocześnie pracując w Solvayu. Po „Czarnej niedzieli” w Krakowie w sierpniu 1944 roku, czyli masowej łapance mężczyzn, wraz z pozostałymi klerykami zamieszkał w budynku Krakowskiej Kurii, gdzie 1 listopada 1946 roku przyjął święcenia kapłańskie. Swoją pierwszą mszę świętą odprawił w krypcie św. Leonarda na Wawelu. Następnie w listopadzie wyjechał do Rzymu na studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim – Angelicum. Tytuł doktorski uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Źródło: Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II
MŁODY KAPŁAN
Po powrocie z Rzymu w 1948 roku ks. Karol Wojtyła objął funkcję wikarego i katechety w parafii Niegowić k. Bochni. Wkrótce został przeniesiony do parafii św. Floriana w Krakowie. Tm poznał grupę studentów, którzy stali się jego najbliższymi przyjaciółmi. Wojtyła cieszył się sympatią wiernych, w szczególności młodzieży, dla której prowadził duszpasterstwo. Na przeprowadzane przez niego rekolekcje przychodziły setki osób. Jeździł z młodymi na pielgrzymki, wędrówki górskie i spływy kajakowe. Studenci skupieni wokół księdza, a potem biskupa Wojtyły tworzyli tzw. Środowisko, a do ich duszpasterza przylgnął przydomek „Wujek”.
Od 1954 roku przez prawie 25 lat Karol Wojtyła wykładał teologię i etykę na wydziale filozofii Katolickiego uniwersytetu Lubelskiego. Według studentów był wymagający ale równocześnie otwarty na dyskusję i sprawiedliwy.
Karol Wojtyła na spływie kajakowym
Źródło: Wikipedia
NAJMŁODSZY BISKUP
Latem 1958 roku ze spływu kajakowego na Mazurach Karol Wojtyła wyjechał do Warszawy na spotkanie z kardynałem Stefanem Wyszyńskim, by odebrać nominację na biskupa pomocniczego w Krakowie. Mając 38 lat, Karol Wojtyła został najmłodszym polskim biskupem. Jego konsekracji 28 lipca 1958 roku przed głównym ołtarzem katedry wawelskiej, dokonali arcybiskup Eugeniusz Baziak oraz biskupi Franciszek Jop z Opola i Bolesław Kominek z Wrocławia. Nowy krakowski biskup przyjął za dewizę słowa: „Totus Tuus”.
Konsekracja biskupia ks. Karola Wojtyły w katedrze na Wawelu
Źródło: Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II
Wyniesienie do rangi biskupa pomocniczego pociągało za sobą nowe obowiązki. Walczył m.in. o pozwolenie na budowę kościoła w Nowej Hucie, którego władze komunistyczne nie chciały udzielić. Już jako kardynał poświęcił świątynię w 1977 roku.
ARCYBISKUP
30 grudnia 1963 r. papież Paweł VI poinformował bp. Wojtyłę telefonicznie o nominacji na stanowisko arcybiskupa metropolity krakowskiego. Komunistyczne władze Polski, które uprzednio odrzuciły szereg kandydatur wysuniętych przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, zaaprobowały biskupa Wojtyłę. Uważały bowiem błędnie, że nie będzie się interesował kwestiami politycznymi. Ingres miał miejsce 8 marca 1964 roku na Wawelu.
Arcybiskup Wojtyła aktywnie uczestniczył w kolejnych sesjach Soboru Watykańskiego II, który zakończył się w 1965 r., jednocześnie angażował się w przygotowania do obchodów Millenium Chrztu Polski. W trakcie swojej posługi Wojtyła wizytował parafie, odwiedzał klasztory, otworzył proces beatyfikacyjny siostry Faustyny Kowalskiej. Spotykał się ze środowiskiem artystycznym i naukowym.
Obchody Millenium Chrztu Polski, Kraków, Wawel, 08.05.1966 rok
Źródło: Centrum Myśli Jana Pawła II
KARDYNAŁ
26 czerwca 1967 roku papież Paweł VI mianował abp. Wojtyłę kardynałem. W maju 1972 roku metropolita Krakowa zainaugurował obrady Synodu Archidiecezji Krakowskiej, trwające nieprzerwanie do 1979 roku. Jego celem było wprowadzanie na gruncie lokalnym wskazań Soboru Watykańskiego II. Jako kardynał, Wojtyła kontynuował swoje prace badawcze, czego owocem była książka „Osoba i czyn”, uważana za jedno z głównych dzieł filozoficznych przyszłego papieża. Wojtyła uczestniczył także w pracach kolejnych kongresów teologów polskich oraz w międzynarodowych zjazdach teologicznych. Odbywał podróże do Stanów Zjednoczonych, Kanady, Australii i Republiki Federalnej Niemiec.
PONTYFIKAT JANA PAWŁA II
16 października 1978 roku Ksiądz Kardynał Karol Wojtyła został wybrany na Biskupa Rzymu. Jako Papież przyjął imię Jana Pawła II.
Głosowanie przeprowadzone 16 października 1978 roku wskazało na nowego papieża. O godzinie 18.18 nad Kaplicą Sykstyńską uniósł się biały dym, wywołując okrzyki radości wiernych, zgromadzonych na placu św. Piotra. Wybór przerwał wielowiekową tradycję powoływania na Tron Piotrowy duchownych włoskich. 22 października odbyła się inauguracja pontyfikatu. W czasie homilii wypowiedział słynne słowa: „Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi.”
Kardynał Karol Wojtyła został 264 papieżem, pierwszy w historii Słowianin, pierwszy od 1522 roku papież nie będący Włochem.
Trzy miesiące po inauguracji pontyfikatu, w styczniu 1979 roku Jan Paweł II udał się w swoją pierwszą zagraniczną podróż: do Dominikany, Meksyku i na Wyspy Bahama. Tak rozpoczął swoje pielgrzymowanie, które stało się znakiem rozpoznawczym jego pontyfikatu. Każdą z wizyt Ojciec Święty rozpoczynał od ucałowania ziemi – gest ten wyrażał głęboki szacunek Papieża dla wszystkich jej mieszkańców.
Jan Paweł II był najbardziej pielgrzymującym papieżem w historii. W czasie swojego pontyfikatu odbył 104 pielgrzymki międzynarodowe, odwiedził 129 krajów na wszystkich kontynentach. Odbył również 140 podróży apostolskich po Włoszech.
13 maja 1981 roku w czasie audiencji na Placu Św. Piotra Jan Paweł II został postrzelony przez tureckiego zamachowca Ali Agcę. Pomimo odniesionych poważnych ran życie papieża udało się uratować. On sam rok później udał się do Fatimy, aby podziękować Matce Bożej za ocalenie. Zamach został bowiem przeprowadzony w dniu i godzinie pierwszych objawień w Fatimie. Jan Paweł II uznał swoje ocalenie za dowód szczególnej opieki Maryi.
Jan Paweł II odbył osiem podróży do Ojczyzny. Pierwszy raz do Polski przybył 2 czerwca 1979. Pielgrzymka zbiegła się w czasie z obchodami 900. rocznicy męczeńskiej śmierci św. Stanisława. Wówczas wypowiedział na placu Zwycięstwa w Warszawie (obecnie plac Piłsudskiego), pamiętne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój! I odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”.
Warszawa 02.06.1979. I pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski, 2-10 VI 1979.
Na placu Zwycięstwa Ojciec Święty koncelebrował z kilkudziesięcioma biskupami polskimi i zagranicznymi pontyfikalną mszę świętą; procesja na wejście.
Fot. PAP/T. Prażmowsk
Kolejne dwie pielgrzymki w roku 1983 i 1987 miały miejsce jeszcze w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Przyczyniły się do powstania „Solidarności” i dekonstrukcji ówczesnego systemu.
Przesłanie pierwszej pielgrzymki do wolnej Polski w roku 1991 Jan Paweł II oparł na Dekalogu. Napominał rodaków, by dobrze korzystali z odzyskanej wolności. Kolejne wizyty odbywał w latach 1995, 1997, 1999. W czasie ostatniej pielgrzymki do Ojczyzny w 2002 roku zawierzył cały świat Bożemu Miłosierdziu w sanktuarium w Krakowie – Łagiewnikach.
W czasie licznych podróży zagranicznych Jan Paweł II często odwiedzał narody, które doświadczyły wojny. Wiele podróży miało charakter ekumeniczny. Dwukrotnie przemawiał w siedzibie ONZ w Nowym Yorku, odwiedził komunistyczną Kubę, a w roku 2000 pielgrzymował do Ziemi Świętej. Wtedy też modlił się pod Ścianą Płaczu w Jerozolimie.
W sierpniu 2004 roku Jan Paweł II udał się w swoją ostatnią, sto czwartą zagraniczną podróż - do Lourdes we Francji. Pobyt papieża w tym wyjątkowym miejscu był wyrazem solidarności z ludźmi chorymi, Jego osobistym świadectwem cierpienia. Wielu oceniających pontyfikat Papieża Polaka uznało tę pielgrzymkę za jedną z najważniejszych podróży apostolskich Ojca Świętego.
Stan zdrowia Jana Pawła II zaczął się pogarszać na początku 2005 roku. Za pośrednictwem mediów cały świat mógł uczestniczyć w ostatniej papieskiej katechezie na temat cierpienia i umierania. W wielkanocną środę 30 marca papież po raz ostatni ukazał się wiernym zgromadzonym na Placu św. Piotra. Nie był jednak w stanie wypowiedzieć błogosławieństwa. Jedne z jego ostatnich słów skierowane do przybyły na plac brzmiały „Szukałem was, a teraz wy przyszliście do mnie. Dziękuję wam za to.”
Jan Paweł II zmarł w sobotę 2 kwietnia 2005 roku o godzinie 21.37. Jego pontyfikat trwał 26 lat, 5 miesięcy i 17 dni. Był to trzeci najdłużej trwający pontyfikat w historii Kościoła. Papież zmarł w wigilię święta Bożego Miłosierdzia, które sam ustanowił na podstawie objawień s. Faustyny Kowalskiej.
Pogrzeb Papieża odbył się 8 kwietnia. W uroczystościach pogrzebowych na placu św. Piotra uczestniczyło 300 tysięcy wiernych. Dwa miliardy osób oglądało transmisję z ich przebiegu w telewizji. Trumna z ciałem spoczęła w podziemiach bazyliki św. Piotra.
13 maja 2005 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny Jana Pawła II. W odpowiedzi na wołanie wiernych „Santo subito!”, wznoszone podczas pogrzebu Papieża, nowy papież Benedykt XVI udzielił dyspensy od pięcioletniego okresu oczekiwania na wszczęcie procesu beatyfikacyjnego.
Beatyfikacji dokonał 1 maja 2011 roku papież Benedykt XVI. We Mszy św. na placu św. Piotra uczestniczyło ok. 1,5 mln osób, w tym trzysta tysięcy Polaków. Na datę liturgicznego wspomnienia bł. Jana Pawła II wybrano dzień 22 października, przypadający w rocznicę uroczystej inauguracji pontyfikatu papieża Polaka.
Kanonizacji Jana Pawła II dokonał papież Franciszek w niedzielę Bożego Miłosierdzia, 27 kwietnia 2014 r. w Rzymie.
Opracowane na podstawie:
- T. Szulc, Jan Paweł II, Warszawa 1996
- wikipedia.org
- dmjp2.pl /Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II
- cjanpawel2.pl/patron/Centrum Jana Pawła II
